Reynhard Heydrix

Reynhard Heydrix
alm. Reinhard Tristan Eugen Heydrich‎
Reyx Təhlükəsizliyinin Baş İdarəsi rəisi
Bohemiya və Moraviyanın imperiya protektoru vəzifəsini icra edən
Vəzifədədir
27 sentyabr 1941 - 4 iyun 1942-ci ildən
Əvvəlki	Konstantin Fon Neyrat
Sonrakı	Kurt Dalyuqe
Reyx Təhlükəsizliyinin Baş İdarəsinin rəisi
27 sentyabr 1939-cu il – 4 iyun 1942-ci il
Əvvəlki	vəzifə birləşdirilib
Sonrakı	Henrix Himmler
Alman Dövlət Gizli Polisinin rəhbəri
22 aprel 1939-cu il – 27 sentyabr 1939-cu il
Əvvəlki	Rudol Dils
Sonrakı	Henrix Müller
İnterpol prezidenti
24 avqust 1940-cı il – 4 iyun 1942-ci il
Əvvəlki	Otto Ştaynhoylxs
Sonrakı	Artur Nebe
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı	Reinhard Tristan Eugen Heydrich
Doğum tarixi	7 mart 1904
Doğum yeri	Halle, Merzeburq, Saksoniya, Prussiya krallığı
Vəfat tarixi	4 iyun 1942 (38 yaşında)
Vəfat yeri	Praqa, Bohemiya və Moraviya protektoratlığı, Üçüncü Reyx
Vəfat səbəbi	güllə yarası[d], sepsis
Dəfn yeri	İnvalidenfridhof[d]
Partiya	Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası
Təhsili	Münhen Texniki Universiteti
Fəaliyyəti	siyasətçi, hərbi qulluqçu, pilot, əsgər
Atası	Bruno Heydrix
Anası	Elizabet Heydrix (qız soyadı Karanç)
Həyat yoldaşı	Lina Heydrix
Uşaqları	oğulları Klaus (17.06.1933 — 24.10.1943) və Hayder (28.12.1934), qızları Zilke (Silke) (09.04.1939) və Marta (23.07.1942)
Dini	katolik
Hərbi xidmət
Xidmət illəri	1926—1931
Mənsubiyyəti	Veymar Respublikası
Qoşun növü	Reichsmarine
Rəhbərlik edib	Gestapo
Döyüşlər	İkinci Dünya Müharibəsi
Rütbəsi	SS Oberqruppenfüreri və polis generalı
Təltifləri	Almaniya ordeni, Qan ordeni, Döyüşdə yaralanma döş nişanı, Dəmir xaç ordeni, Dəmir xaç ordeni, Xidmətə görə Alman qartalı ordeni "13 mart 1938-ci il xatirəsi" medalı "1 oktyabr 1938-ci il xatirəsi" medalı "22 Mart 1939cu il xatirəsi" medalı "Atlantik divarının inşasına görə" medalı NSAFP-nın qızıl döş nişanı NSAFP-da illərlə xidmətə görə medal Dansiq Xaçı Dansiq Xaçı
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Reynhard Tristan Oyqen Heydrix (alm. Reinhard Tristan Eugen Heydrich‎; 1904-cü il martın 7-si Halle, Merzeburq, Saksoniya, Prussiya krallığı — 1942-ci il iyunun 4-də Praqa, Bohemiya və Moraviya protektoratlığı, Üçüncü Reyx) — Nasist Almaniyasının siyasətçisi və dövlət xadimi, Reyx Təhlükəsizliyinin Baş İdarəsi rəisi (1939-1942), Bohemiya və Moraviyanın imperiya protektorunun müavini (vəzifəsini icra edən; 1941-1942). SS Oberqruppenfüreri və Polis generalı (1941-ci ildən).

“Yəhudi məsələsinin son həlli”nin təşəbbüskarlarından biri,^[1][2][3] və yəhudilərin soyqrımına təkan vermiş Vanze konfransının əsas təşkilatçısı və sonradan onun qərarlarının icraçısı olmuşdur. Heydrix Üçüncü Reyxin daxili düşmənləri ilə mübarizə üzrə fəaliyyət koordinatoru vəzifəsini yerinə yetirmişdir.

Bir çox tarixçilər onu Nasist rejiminin ən müəmmalı üzvlərindən biri hesab edirlər.^[4][5][6] Hətta Adolf Hitler onu "dəmir ürəkli adam" adlandırmışdı.^[7] Heydrix həbslər, deportasiyalar və qətllər yolu ilə Nasist Partiyasına qarşı müqaviməti axtaran və zərərsizləşdirməkdə ittiham olunan Təhlükəsizlik xidmətinin (SD) qurucusu və rəhbəri idi. O, 1938-ci il 9-10 noyabr tarixlərində Nasist Almaniyasında və Avstriyanın bir hissəsində "Büllur gecə" adı almış yəhudilərə qarşı hücum və talanların təşkilində bir başa əlaqəsi olan şəxs idi. Bu talanlar SA-nın hücum bölükləri və mülki şəxslər tərəfindən həyata keçirilmiş və Holokostun başlanğıcı sayılır. Bohemiya və Moraviya protektoru təyin olunduqdan sonra Praqaya gəldikdə isə Heydrix çex mədəniyyətini boğaraq, Çexiya müqavimətinin üzvlərini sürgün edib edam edərək nasist işğalına qarşı olan müxalifəti aradan qaldırmaqla məşğul oldu. Bunun üçün o ən qədar üsullardan belə çəkinməmişdir. O, Avropa ölkələrini bir-birinin ardınca istila edən alman ordularının arxasınca gedən və 1,3 milyon yəhudi də daxil olmaqla kütləvi qırğınlar törədən, iki milyondan çox insanın ölümünə səbəb olan xüsusi təyinatlı qüvvələr olan "Einsatzgruppe"nin yaradılmasında birbaşa məsuliyyət daşıyırdı.

Heydrix Böyük Britaniya xüsusi xidmət orqanı "Xüsusi Əməliyyatlar İdarəsi" və Çexoslovakiyanın Qurtuluş Milli Komitəsi (Mühacir Çexoslovakiya hökuməti) tərəfindən hazırlanan və həyata keçirilən "Antropoid" diversiya əməliyyatı nəticəsində sui-qəsd cəhdindən sonra ölmüşdür. Sui-qəsdin birbaşa icraçıları agentlər Yozef Qabşik və Yan Kubiş idilər. Heydrixin ölümü günü nasistlər çex əhalisinə qarşı kütləvi terror kampaniyasına başladılar. Praqada kütləvi axtarışlara başlanıldı və 201 qadın da daxil olmaqla 1331 çex öldürüldü. 1942-ci il iyunun 9-da Heydrixin dəfni günü qisas olaraq Lidiçe və Lezaki kəndləri təmamilə məhv edildi. Əhalisi güllələndi və konsentrasiya düşərgələrinə göndərildi. Sui-qəsdçiləri gizlətdiyi üçün Çex Pravoslav Kilsəsinin yepiskopu və bir çox ruhaniləri güllələndi. Çex Pravoslav Kilsəsinin özü isə qadağan edildi.^[8]

1. ↑ "Гейдрих, Рейнхард". Энциклопедия катастрофы (rus). «Яд-Вашем». Международная школа преподавания и изучения катастрофы. 2011-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-08-06.
2. ↑ "«Окончательное решение еврейского вопроса». Обзор" (rus). United States Holocaust Memorial Museum. 2011-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-08-06.
3. ↑ "Рейнгард Гейдрих". hrono.ru. 2011-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-08-06.
4. ↑ Sereny, 1996. səh. 325
5. ↑ Evans, 2005. səh. 53
6. ↑ Gerwarth, 2011. səh. xiii
7. ↑ Dederichs, 2009. səh. 92
8. ↑ Burian, Michal; və b. Assassination. Operation Arthropoid, 1941—1942 (PDF). Ministry of Defence of the Czech Republic – AVIS. 2002. 75–91. ISBN 80-7278-158-8. (#explicit_et_al)